piątek, 24 kwietnia 2015

Niemieckie zwyczaje urodzinowe, czyli jak obchodzi się urodziny w Niemczech


Urodziny każdy z nas świętuje tylko raz w roku, jednak dla Polaków za granicą niektóre tradycje mogą być na początku dość osobliwe. Niemcy nie postrzegają siebie jako przesądnych, ale składanie życzeń jubilatom przed dniem urodzin nie jest mile widziane. Życzenia składa się w dniu urodzin lub tuż po nich, dodając wtedy słowo „nachträglich”: Nachträglich alles Gute zum Geburtstag. Niemcy nie obchodzą imienin.

W Niemczech również istnieje zwyczaj obchodzenia urodzin w miejscu pracy. Osoba świętująca (Geburtstagskind) powinna zadbać o mały poczęstunek dla współpracowników. Na ogół stawia na swoim biurku talerz ze słodyczami, a częstować mogą się wszyscy którzy przyjdą złożyć życzenia. Ewentualnie jubilat może przynieść upieczone przez siebie ciasto, muffinki lub kanapki. W miejscach pracy z zapleczem kuchennym mogą pojawić się również parówki, czy zupa. Niektórzy decydują się także na zamówienie pizzy, ale z reguły Niemcy nie przewidują dużego budżetu na ten cel.

Zdarza się, że zespół współpracowników zrzuca się na prezent, który zostanie przekazany po małym toaście (Ständchen). Toast wznoszonym jest najczęściej winem musującym (Sekt), przyniesionym przez jubilata. W niemieckim prawie pracy nie istnieje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu. Pracownicy mogą więc pić o ile wywiązują się ze swoich obowiązków. Całkowity zakaz spożycia dotyczy oczywiście takich grup zawodowych jak kierowcy czy piloci (również przed podjęciem zmiany). Pracodawca może jednak w regulaminie zabronić picia bez podania szczególnego powodu. I tak w niektórych firmach szlaban obowiązuje do godziny szesnastej, co oznacza, że do tej godziny powinniśmy się wstrzymać z toastami.

Dziecięce przyjęcia urodzinowe (w wieku przedszkolnym) mają wiele własnych zwyczajów:

1. Sprawy organizacyjne
Przyjęcie ma zazwyczaj jakiś motyw przewodni jak np. Hello Kitty, Auta, Piraci, Indianie.

Zaproszenia przekazywane są w pisemnej formie i zawierają informacje odnośnie daty i miejsca imprezy oraz czasu jej trwania. Można w nich również znaleźć wskazówkę czy mile widziany jest rodzic zaproszonego dziecka (lub oboje) oraz czy jego rodzeństwo również może dołączyć. W dobrym tonie leży ustosunkowanie się do zaproszenia, o czym przypomina sformułowanie RSVP i ewentualnie data, przed upłynięciem której gospodarze oczekują odpowiedzi.

2. Liczba gości
Niepisana zasada mówi, że na urodziny dziecka zapraszamy tyle dzieci, ile nasz jubilat kończy lat. Tak więc na pierwsze urodziny przychodzi jeden gość, na drugie urodziny dwoje, na trzecie troje itd.

3. Prezenty
Wiadomo, że największą frajdą urodzin jest otrzymywanie prezentów. Jeśli dziecko jest starsze może przygotować zawczasu listę życzeń. Na szczęście dzieciaki wciąż lubią być zaskakiwane, więc mogą się ograniczyć do podania orientacyjnych preferencji np. bajki, puzzle, gadżety ich ulubionych bohaterów itp. Wartość poszczególnych prezentów na ogół nie przekracza dziesięciu euro. Osoba obdarowana powinna prezent rozpakować tuż po jego otrzymaniu, chyba że chce otworzyć wszystkie podarunki naraz, gdy wciąż są obecni wszyscy goście.

4. Główne danie
Najważniejszym poczęstunkiem na urodzinach jest oczywiście tort, na którym znajdują się świeczki w ilości odpowiadającej wiekowi jubilata. Bywa jednak, że na przyjęciu zamiast torta pojawia się ciasto. Wynika to z sentymentu do własnego dzieciństwa niektórych rodziców, którzy wychowali się w NRD i w ten sposób chcą zachować socjalistyczną tradycję. Przykładowymi ciastami z tego okresu są Kalter Hund oraz Papageienkuchen.

5. Sto lat
Przed dmuchaniem świeczek, goście śpiewają jubilatowi słynne "Happy Birthday" z niemieckim akcentem:
Happy Birthday to you!
Happy Birthday to you!
Happy Birthday, Liebe Toni / Lieber Basti!
Happy Birthday to you!

Bardziej rozśpiewane towarzystwo zaśpiewa także niemiecką wersję „Happy Birthday” czyli: "Zum Geburtstag viel Glück", a także "Hoch soll er/sie leben".

6. Zabawy
Ilość rozrywek należy dopasować do wieku dzieci a po zakończeniu zabaw przychodzi czas słodycze i przekąski. Zabawą niezależną od wieku jest Topfschlagen, czyli ciuciubabka, której celem jest znalezienie garnka przy pomocy drewnianej łyżki. Natychmiastową nagrodą dla biorących udział w zabawie są słodycze znajdujące się pod garnkiem.

7. Upominki dla gości
Niemieckim zwyczajem jest obdarowanie gości symbolicznymi upominkami po zakończeniu imprezy w podziękowaniu za przybycie i wspólną zabawę. Mogą to być: płyn do kąpieli w postaci zwierzątka z mini-wersję popularnych słodyczy, mini-książeczka z herbatką, żelkami i czekoladą lub kredki.

To tylko niektóre z niemieckich praktyk urodzinowych, niektóre regiony mają dodatkowo swoje własne lokalne zwyczaje. Oczywiście wraz z dłuższym pobytem za granicą nabieramy więcej rozeznania na temat towarzyskich zwyczajów. Ale nie zapominajmy skąd przybyliśmy. Nasi obcojęzyczni sąsiedzi, goście i współpracownicy również chętnie zapoznają się z naszymi tradycjami. W końcu chodzi o to, by wzajemnie się od siebie uczyć i wspólnie dobrze bawić!