Urodziny każdy z nas świętuje tylko raz
w roku, jednak dla Polaków za granicą niektóre tradycje mogą być na początku
dość osobliwe. Niemcy nie postrzegają siebie jako przesądnych, ale składanie
życzeń jubilatom przed dniem urodzin nie jest mile widziane. Życzenia składa
się w dniu urodzin lub tuż po nich, dodając wtedy słowo „nachträglich”: Nachträglich
alles Gute zum Geburtstag. Niemcy nie obchodzą imienin.
W Niemczech również istnieje zwyczaj obchodzenia urodzin
w miejscu pracy. Osoba świętująca (Geburtstagskind) powinna zadbać o mały
poczęstunek dla współpracowników. Na ogół stawia na swoim biurku talerz ze
słodyczami, a częstować mogą się wszyscy którzy przyjdą złożyć życzenia. Ewentualnie
jubilat może przynieść upieczone przez siebie ciasto, muffinki lub kanapki. W
miejscach pracy z zapleczem kuchennym mogą pojawić się również parówki, czy
zupa. Niektórzy decydują się także na zamówienie pizzy, ale z reguły Niemcy nie
przewidują dużego budżetu na ten cel.
Zdarza się, że zespół współpracowników zrzuca się na
prezent, który zostanie przekazany po małym toaście (Ständchen). Toast wznoszonym
jest najczęściej winem musującym (Sekt), przyniesionym przez jubilata. W
niemieckim prawie pracy nie istnieje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu.
Pracownicy mogą więc pić o ile wywiązują się ze swoich obowiązków. Całkowity
zakaz spożycia dotyczy oczywiście takich grup zawodowych jak kierowcy czy
piloci (również przed podjęciem zmiany). Pracodawca może jednak w regulaminie zabronić
picia bez podania szczególnego powodu. I tak w niektórych firmach szlaban obowiązuje
do godziny szesnastej, co oznacza, że do tej godziny powinniśmy się wstrzymać z
toastami.
Dziecięce przyjęcia urodzinowe (w wieku przedszkolnym) mają wiele własnych zwyczajów:
1. Sprawy organizacyjne
Przyjęcie ma zazwyczaj jakiś motyw przewodni jak np.
Hello Kitty, Auta, Piraci, Indianie.
Zaproszenia przekazywane są w pisemnej
formie i zawierają informacje odnośnie daty i miejsca imprezy oraz czasu jej
trwania. Można w nich również znaleźć wskazówkę czy mile widziany jest rodzic
zaproszonego dziecka (lub oboje) oraz czy jego rodzeństwo również może
dołączyć. W dobrym tonie leży ustosunkowanie się do zaproszenia, o czym
przypomina sformułowanie RSVP i ewentualnie data, przed upłynięciem której gospodarze oczekują
odpowiedzi.
2. Liczba gości
Niepisana zasada mówi, że na urodziny dziecka zapraszamy
tyle dzieci, ile nasz jubilat kończy lat. Tak więc na pierwsze urodziny
przychodzi jeden gość, na drugie urodziny dwoje, na trzecie troje itd.
3. Prezenty
Wiadomo, że największą frajdą urodzin jest otrzymywanie
prezentów. Jeśli dziecko jest starsze może przygotować zawczasu listę życzeń. Na
szczęście dzieciaki wciąż lubią być zaskakiwane, więc mogą się ograniczyć do podania
orientacyjnych preferencji np. bajki, puzzle, gadżety ich ulubionych bohaterów
itp. Wartość poszczególnych prezentów na ogół nie przekracza dziesięciu euro. Osoba
obdarowana powinna prezent rozpakować tuż po jego otrzymaniu, chyba że chce
otworzyć wszystkie podarunki naraz, gdy wciąż są obecni wszyscy goście.
4. Główne danie
Najważniejszym poczęstunkiem na urodzinach jest
oczywiście tort, na którym znajdują się świeczki w ilości odpowiadającej
wiekowi jubilata. Bywa jednak, że na przyjęciu zamiast torta pojawia się
ciasto. Wynika to z sentymentu do własnego dzieciństwa niektórych rodziców,
którzy wychowali się w NRD i w ten sposób chcą zachować socjalistyczną
tradycję. Przykładowymi ciastami z tego okresu są Kalter Hund oraz Papageienkuchen.
5. Sto lat
Przed dmuchaniem świeczek, goście śpiewają jubilatowi słynne
"Happy Birthday" z niemieckim akcentem:
Happy
Birthday to you!
Happy
Birthday to you!
Happy
Birthday, Liebe Toni / Lieber Basti!
Happy
Birthday to you!
Bardziej
rozśpiewane towarzystwo zaśpiewa także niemiecką wersję „Happy Birthday” czyli:
"Zum Geburtstag viel Glück", a także "Hoch soll er/sie
leben".
6. Zabawy
Ilość rozrywek należy dopasować do wieku dzieci a po zakończeniu
zabaw przychodzi czas słodycze i przekąski. Zabawą niezależną od wieku jest Topfschlagen,
czyli ciuciubabka, której celem jest znalezienie garnka przy pomocy drewnianej
łyżki. Natychmiastową nagrodą dla biorących udział w zabawie są słodycze
znajdujące się pod garnkiem.
7. Upominki dla gości
Niemieckim zwyczajem jest obdarowanie gości symbolicznymi upominkami po zakończeniu
imprezy
w podziękowaniu za przybycie i
wspólną zabawę. Mogą to być: płyn do kąpieli w postaci zwierzątka z mini-wersję popularnych
słodyczy, mini-książeczka z herbatką, żelkami i czekoladą lub kredki.
To tylko niektóre z niemieckich praktyk urodzinowych,
niektóre regiony mają dodatkowo swoje własne lokalne zwyczaje. Oczywiście wraz
z dłuższym pobytem za granicą nabieramy więcej rozeznania na temat towarzyskich
zwyczajów. Ale nie zapominajmy skąd przybyliśmy. Nasi obcojęzyczni sąsiedzi,
goście i współpracownicy również chętnie zapoznają się z naszymi tradycjami. W
końcu chodzi o to, by wzajemnie się od siebie uczyć i wspólnie dobrze bawić!